Konstytucja 3-go maja

W ROCZNICĘ UCHWALENIA  KONSTYTUCJI

,,Naród, który nie zna swojej przeszłości, umiera i nie buduje przyszłości’’

 

     3 Maja 1791 roku Sejm Wielki uchwalił pierwszą w nowożytnej Europie, a drugą na świecie po amerykańskiej konstytucję.

    Corocznie upamiętnialiśmy to wielkie wydarzenie w naszej szkole. W związku z panującą epidemią, tradycyjne świętowanie tego dnia przez naszą społeczność szkolną nie jest możliwe.

    Czas spędzony w domu niech skłoni nas wszystkich do refleksji nad tym, czym jest WOLNOŚĆ, PATRIOTYZM, OJCZYZNA.

W celu podkreślenia wagi Święta 3 Maja, jak również Święta Flagi obchodzonego 2 Maja ozdóbmy nasze domy barwami narodowymi.

 

W  skrócie  przybliżamy  historię Konstytucji 3 Maja.

 

,, Rzucajmy kwiat po drodze,

Kędy przechodzić mają

Szczęścia narodu wodze,

Co nowy rząd składają.

Weźmy weselne szaty,

Dzień to kraju święcony.

Jakże ten król nasz bogaty!…

Skarb jego – serc miliony .”  

 

Ten pełen entuzjazmu i nadziei wiersz Franciszka Karpińskiego został napisany po uchwaleniu konstytucji majowej.

Konstytucja ta bowiem wyrażała nadzieje Polaków na wzmocnienie państwa, władzy królewskiej oraz na nadanie praw mieszczanom i poprawienie sytuacji chłopów. Uchwalając Konstytucję 3 Maja posłowie Sejmu Czteroletniego podjęli próbę ratowania Rzeczypospolitej.

Konstytucja regulowała podstawowe problemy społeczno-polityczne, prawa i obowiązki mieszkańców państwa oraz zasady organizacji jego władz. Jej postanowienia były rewolucyjne, a jednocześnie ostrożne i wyważone – doniosłe na miarę epoki.

Konstytucja rozpoczynała się preambułą, składała się z 11 rozdziałów: I Religia Panująca. II. Szlachta Ziemianie. III. Miasta i mieszczanie. IV Sejm, czyli Władza Prawodawcza. VII. Król, Władza Wykonawcza. VIII. Władza Sądownicza. IX. Regencja. X. Edukacja Dzieci Królewskich. XI. Siła Zbrojna Narodowa. 

W konstytucji zakreślono ramy nowego państwa- monarchii konstytucyjnej i parlamentarnej. Zniesiono wolną elekcję, a tron polski miał stać się dziedziczny w dynastii Saskiej – Wettinów. Przewidziano powołanie rządu, Straży Praw z królem na czele. Rząd miał być organem władzy wykonawczej. Pełnię praw ustawodawczych miał przejąć Sejm-Parlament. Zniesiono liberum veto i prawo konfederacji, zlikwidowano odrębność Korony i Litwy. Znaczne uprawnienia nadano mieszczanom, a chłopi mieli opiekę w rządzie. Postanowiono     o wzmocnieniu i zwiększeniu liczby wojska, zreformowano sądownictwo.

      Społeczeństwo Warszawy z ogromną radością przyjęło nowy akt prawny, wiwatując od rana na Placu Zamkowym na cześć jej twórców: króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, Ignacego Potockiego, Hugo Kołłątaja i Stanisława Małachowskiego.

„Zgoda Sejmu to sprawiła,

Że nam wolność przywróciła.

Wiwat, krzyczcie wszystkie stany,

Niechaj żyje król kochany!…”                                                                                                               

  Konstytucja 3 Maja obowiązywała 14 miesięcy. Targowiczanie przy pomocy Rosji doprowadzili do wojny, w wyniku której w 1793r. nastąpił II rozbiór Polski. Po wojnie pozostał Order Virtuti Militari… O swoją wolność i prawa musieli walczyć Polacy przez wiele lat. Konstytucja 3 Maja stała się w tych latach symbolem wewnętrznych sił narodu, zdolnego do politycznego odrodzenia się.

 

                                                      Nauczyciele historii: Katarzyna Chuda, Jolanta Grzegorczyk